niedziela, 8 kwietnia 2012

Ikona

W okresie wielopostnym zajmowałam się tworzeniem prezentu komunijnego dla mojego dziecka. Do maja jest jeszcze trochę czasu, ale było to moje pierwsze doświadczenie i chciałam mieć możliwość ponowienia próby "w razie czego". Pomysł na prezent nie jest zbyt oryginalny, zainspirowały mnie ekspatki, które wzięły udział w kursie tej sztuki. Ja, jako kobieta pracująca, postanowiłam pójść na łatwiznę i poszukać know-how na youtube, forach i stronach.
Im więcej czytałam, tym mniej łatwo wyglądała sprawa.
Postanowiłam bowiem napisać dla córki ikonę. Ja, której zdolności plastyczne zawsze pozostawały w cieniu młodszego brata, której dokonania jeszcze młodsza siostra kwitowała: "oo, całkiem nieźle ci wyszło, nawet nie widać, że to ty robiłaś". Ikona wydała mi się o tyle bezpieczna, że samodzielne opracowywanie kompozycji i tematu dozwolone jest wyłącznie natchnionym mistrzom, pozostałym wolno jedynie rzemieślniczo odtwarzać uświęcone wzory.
W naiwności swojej myślałam, że można tak po prostu kupić deskę, np. do krojenia, jakiś grunt, zużyć resztki szkolnych farbek i polecieć po całości lakierem akrylowym, popijając piwko przy pracy. Ano, nic z tych rzeczy. Przeczytawszy surowe wymagania, przekonałam się, że nic w ikonie nie jest przypadkowe i należy jednak trzymać się kanonu. Kanon zaś mówi o drewnie lipowym czy cedrowym, kleju kostnym i specjalnej kredzie. Przeszukałam wszystkie moskiewskie sklepy z artykułami dla artystów, aż udało mi się znaleźć odpowiednią deskę, już wyżłobioną, zagruntowaną, pokrytą tkaniną i oszlifowaną, z lewkasem - bo klej kostny kosztuje krocie, a przy moim braku doświadczenia i pochopności  nie dałabym sobie rady z prawidłowym przygotowaniem podłoża. Kupiłam cieniuteńkie płatki złota (taki listek jest cieńszy od jednej warstwy chusteczki higienicznej), mikistion, pigmenty do tempery, drewniane łyżki do rozprowadzania tychże pigmentów w emulsji z żółtka i piwa, i obrzydliwie drogie pędzelki z wiewiórczego włosia, i wielką butelkę werniksu, bo choć potrzebowałam zaledwie kilku kropel, mniejszych nie było :)
Później należało się przygotować duchowo, m.in. pościć i modlić się, uznałam jednak, że mimo wszystko nie obowiązuje mnie surowość postów prawosławnych, zwłaszcza, że święta, którą zamierzałam przedstawić, uznawana jest w obu Kościołach.


Potem złociłam tło, i gdyby nie mocne podkreślanie duchowej strony pracy, które obecne było we wszystkich dostępnych mi źródłach, poleciałaby niejedna wiązanka, bo złocenie jest sprawą trudną, żmudną, wymagającą niezwykłego wyczucia i delikatności... a na dodatek na sam koniec sknociłam robotę, ale o tym później.
Potem uczyłam się rozcierać farbę w drewnianych łyżkach (współczesne pigmenty, mielone maszynowo, można już jednak mieszkać np. w porcelanowych miseczkach), nakładać ją, tworzyć nowe kolory, dowiedziałam się, co to jest laserunek. Ostrożnie przenosiłam wzór z wydruku na kalkę, a z kalki na deskę, a później na kolejne warstwy farby, rozjaśniałam, ściemniałam, rozwadniałam, pokrywałam, znów rozjaśniałam i ściemniałam, dodawałam a to odrobinę bieli, a to troszeńkę palonej kości (tak się kolor nazywa :)), a wszystko to sprawiało mi olbrzymią, zupełnie niespodziewaną radość.

Na sam koniec pokpiłam sprawę, doczytawszy, że współcześni ikonopiscy jak najbardziej używają lakieru akrylowego. Musiałam popełnić jakiś błąd, bo mój lakier akrylowy na bazie wody zdecydowanie nie lubi się z tłustym mikistionem pod przezroczystym płatkiem złota, więc złoto momentalnie przestało błyszczeć. 
Moje dzieło nabrało, hmm, pięknej starej barwy i obawiam się, że jakiś nadgorliwy celnik podczas podróży do PL mógłby nie dać się przekonać, że "dzieło" jest wątpliwej jakości i nie ma najmniejszej wartości artystycznej.

Mimo wszystko - jestem z siebie dumna.

P.S. Dopiero obrabiając zdjęcia zorientowałam się, że warsztat pracy nakryłam... Tygodnikiem Powszechnym. Ale to czysty przypadek był :)

7 komentarzy:

  1. Ty to jesteś człowiek orkiestra:) Do teatru pobiegniesz, bloga napiszesz i ikonę a do tego pracujesz i pewnie świetnie wyglądasz. :0
    Ikona cudna.

    OdpowiedzUsuń
  2. Odnoszac sie do postu Azji - sie zastanawiam czy Ty, Kocianno, nie masz przypadkiem duzo dluzszej doby od przecietnego smiertelnika???
    Jakbym odeslala dziecko z domu to - spalabym, lezalabym znowu spala a potem czytala...
    Na robienie czegokolwiek nikt by mnie nie namowil - chyba ze by zpalacil - duuuzo zaplacil
    ale ja leniwa jestem...
    Uwazam ze Twoja ikona jest super, wszak to pierwsza ikona i male potkniecia, (chociaz czy "postarzenie" ikony jest potknieciem?) powinny byc - nastepne pojda jak z platka i jesli odmowisz ekspackiego zycia - to bedziesz miala fach w rekach ;-)
    co zas sie tyczy wiewiorkowych pedzelkow - ja przez 3 lata do przedszkola nosilam - kazali, do tej pory nie wiem po co dziecku, co to jeszcze dobrze trzymac pedzla nie umie (co tam pedzla - lyzka sie dobrze nie posluguje), pedzelek za 300 rubli? i to kilka szt. roznych grubosci...
    pozdrawiam,
    Joanna

    OdpowiedzUsuń
  3. Czad :-D
    A złocenie to rzeczywiście pain in the ass :-)

    Sówka

    OdpowiedzUsuń
  4. Ta ikona jest przepięna - jakbyś chciała zrobić jeszcze jedną - to chętnie nabędę. :)
    pozdrawiam serdecznie
    NAti

    OdpowiedzUsuń
  5. O, myslalam, ze to ja sie porywam z motykami na slonce;) Pisanie ikony nawet by mi do glowy chyba nie przyszlo. Chociaz... Zdolniacha z ciebie, super ci wyszlo.
    Obawiam sie jednak, ze ze zloceniem faktycznie sknocilas sprawe. Zlocenie tylko na poczatku jest trudne, szybko sie dochodzi do wprawy, ale NIGDY nie lakieruje sie ich lakierem akrylowym. Dlaczego? Bo wielce mozliwe, ze do komunii zloto zdazy zzieleniec:/ Niestety, zloto sie pod lakierem na bazie wody baaaardzo szybko utlenia. akryl moze byc baza, ale nigdy nie kladzie sie go na farby na bazie spirytusu czy poliuretanu, bo wczesniej czy pozniej kolory sie zmienia, albo cala warstwa lakieru zejdzie. Szkoda tyle pracy. Nie wiem, czy nie wolalabym zmyc akrylu, poprawic co trzeba (i ewentualnie polozyc jeszcze jedna warstwe zlota) i polakierowac werniksem spirytusowym. W najgorszym wypadku schowac w ciemne, raczej chlodne miejsce i modlic sie, zeby zloto jako zloto wytrzymalo chociaz do komunii. jedyny plus sytuacji, ze zielone tlo w takiej ikonie moze wyjsc calkiem interesujaco:) Byle tylko farby nie zmienily kolorow. sorry za takie "pocieszenie". Mialam kiedys chlopaka, ktory pieknie rzezbil. Dostalam kiedys piekne, romantyczne lustro, cudnie wyzlocone. Tez zlocil pierwszy raz i zanim lustro do mnie dotarlo, w ciagu tygodnia zzielenialo.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Widzisz, to nie zielenieje, tylko zmatowiało i pociemniało :) Nie ma tam ani grama spirytusu ani poliuretanu, żywe złoto na mikistionie. Część malowana pokryta jest werniksem, ale tam też nie ma spirytusu, tylko żółtko i kwas chlebowy.

      Usuń